On this day:
17 เมษายน วันชาติซีเรีย: ย้อนเหตุการณ์การได้คืนซึ่งอธิปไตยในอดีตจนถึงสงครามกลางเมือง
อย่างที่ทุกๆคนทราบกันดีว่า สงครามกลางเมืองของซีเรีย ความแตกแยกของชาติซีเรีย ในช่วงห้าปีที่ผ่านมา มีความรุนแรงมาก เราเห็นภาพการต่อสู้ เห็นภาพคนเจ็บและคนตายมากมาย แต่รู้หรือไม่ว่าก่อนที่จะเกิดสงครามนี้ซีเรียเคยตกเป็นเมืองขึ้นและประกาศอิสรภาพจนรวมชาติสำเร็จมาแล้วในปี 2489 วันนี้เราจะย้อนไปดูเหตุการณ์ว่าทำไมซีเรียถึงตกเป็นเมืองขึ้น? เป็นเมืองขึ้นของใคร? แล้วหลังจากประกาศอิสรภาพแล้วทำไมถึงยังมีสงครามกลางเมือง?
ประเทศซีเรีย (Syria)( سورية ซูริยา) หรือชื่ออย่างเป็นทางการว่า สาธารณรัฐอาหรับซีเรีย
เป็นประเทศในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ มีกรุงดามัสกัสเป็นเมืองหลวง เป็นนครที่มีผู้อยู่อาศัยต่อเนื่องที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก ประเทศซีเรียเป็นที่ราบอุดมสมบูรณ์ ภูเขาสูงและทะเลทราย มีประชากรกลุ่มชาติพันธุ์และศาสนาหลากหลาย ส่วนมากเป็นชาวอาหรับ ซึ่งรวมอลาวียะห์ ดรูซ มุสลิมซุนนีย์และคริสต์ศาสนิกชน กลุ่มชาติพันธุ์อื่น ได้แก่ ชาวอาร์มีเนีย อัสซีเรีย เคิร์ดและเติร์ก ชาวอาหรับซุนนีย์เป็นกลุ่มประชากรใหญ่ที่สุดในประเทศ
ประเทศซีเรียเคยถูกปกครองโดยพระเจ้าไฟซาล (อามีร์ ไฟซาล) ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากสภาซีเรียให้ดำรงตำแหน่งกษัตริย์ แต่ด้วยความที่เป็นประเทศเล็ก ไม่แข็งแรงมากพอ หรืออะไรก็ตาม พระองค์ไม่สามารถต่อต้านฝรั่งเศสได้ จึงต้องยอมตกลงอยู่ภายใต้การปกครองของฝรั่งเศส แม้ประชาชนจะไม่เห็นด้วยและลุกฮือต่อสู้เพื่อเอกราชแต่ท้ายสุดก็ไม่สามารถต้านทานกองกำลังฝรั่งเศสได้และตกเป็นอาณัติในวันที่ 25 กรกฎาคม (ไม่ทราบปี)
ด้วยความที่ประชาชนซีเรียบางส่วนมีความภาคภูมิใจของชาติตนเองตั้งแต่ก่อนเสียเอกราช ทำให้เกิดการรวมตัวและวางระเบิดก่อกวนหลายครั้งระหว่างปี 2467-2468 ในเมืองดามัสกัสและเมืองอื่นๆ ก็ถูกระเบิดอีกถึงสามครั้ง ในที่สุดภายการระเบิดครั้งใหญ่ในปี 2487 ก็ทำให้ซีเรียเป็นอิสระต่อฝรั่งเศสในวันที่ 17 เมษายน ปี 2489 หลังจากนั้นซีเรียก็กลายเป็นสาธารณรัฐระบบรัฐสภา
แต่หลังจากได้รับเอกราชจากตะวันตก ก็ไม่ได้แปลว่าประเทศซีเรียอยู่ในความสงบสุข เป็นธรรมดาของการปกครองคนหมู่มาก ย่อมมีคนที่ชอบและไม่ชอบในเรื่องต่างๆ มีกลุ่มรัฐประหารและความพยายามรัฐประหารในปี 2492–2514 โดยระหว่างปี 2501 ถึง 2504 ประเทศซีเรียก็ได้เข้าร่วมสหภาพกับอียิปต์ แต่ก็สิ้นสุดลงด้วยรัฐประหารเช่นกัน แต่การเข้าร่วมครั้งนี้ก็ทำให้ประเทศซีเรียจากเปลี่ยนระบบรัฐสภาเป็นรัฐบาลระบบประธานาธิบดีที่รวมอำนาจการปกครองไว้ที่ประธานาธิบดี
ซีเรียประสบการรัฐประหารในอีกหลายครั้ง แต่ครั้งที่ใหญ่และส่งผลมาจนถึงสงครามกลางเมืองในปัจจุบันคือเมื่อปี 2513 พันเอก ฮาเฟซ อัล-อัสซาด ได้ก่อรัฐประหารยึดอำนาจปกครองประเทศและในปี พ.ศ. 2514 ได้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของซีเรียจนถึงอสัญกรรมเมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2543 เดือนต่อมา บุตรชายของอดีตประธานาธิบดี ดร. บัชชาร อัลอะซัด ได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีคนใหม่ของซีเรีย
ดร. บัชชาร อัลอะซัด ได้รับการศึกษาจากประเทศตะวันตกจึงทำให้เห็นความสำคัญของการปฏิรูปประเทศทั้งในด้านการเมืองและเศรษฐกิจซึ่งอยู่ในสภาพที่ย่ำแย่และเห็นความจำเป็นต้องเปิดประเทศเพื่อรับการลงทุน และความช่วยเหลือ โดยเฉพาะจากสหรัฐฯ แต่ก็มีอีกแง่มุมนึงที่กล่าวว่า มีผู้ไม่เห็นด้วยกับรัฐบาลนี้และเริ่มมีการประท้วงตั้งแต่ปี 2554 และเมื่อรัฐบาลของ บาชาร์ อัล อัสซาด ใช้กำลังปราบปรามการชุมนุมต่อต้านรัฐบาล การประท้วงโดยสงบจึงแปรเปลี่ยนเป็นการต่อสู้กันด้วยกำลัง จนในที่สุดกองทัพปลดปล่อยซีเรีย (Free Syrian Army หรือ FSA) ได้ถือกำเนิดขึ้น โดยมีผู้นำกองทัพและทหารบางส่วนจากกองทัพซีเรียประกาศตัวแปรพักตร์ และรวมตัวกับกลุ่มประชาชนผู้ต่อต้านรัฐบาลอัสซาด
หลังจากนั้นเป็นต้นมาความจลาจลก็เกิดขึ้นในซีเรียอีกครั้ง มหาอำนาจโลกอย่างสหรัฐฯ และรัสเซีย รวมถึงหลายประเทศในตะวันออกกลาง ไม่ว่าจะเป็น อิหร่าน ซาอุดิอาระเบีย ตุรกี อิสราเอล รวมถึงกองกำลังติดอาวุธหลายกลุ่ม ได้เข้ามาสัมพันธ์ ขัดแย้ง และเป็นส่วนหนึ่งในสงครามกลางเมืองซีเรีย ที่มีทีท่าว่าอาจจจะขยายวงกลายเป็นสงครามที่ไม่จำกัดอยู่แค่ภายในเขตแดนของซีเรียเท่านั้น
สหรัฐฯ ให้การสนับสนุนกองทัพปลดปล่อยซีเรีย (Free Syrian Army หรือ FSA) ในการสู้รบกับรัฐบาลอัสซาด โดยที่ผ่านมา การสนับสนุนที่สหรัฐฯ ให้นั้น เน้นไปที่การช่วยฝึกกองกำลังของ FSA โดยไม่ได้ส่งกองกำลังของสหรัฐฯ เข้าไปช่วยรบปฏิบัติการทางทหารโดยตรงเพียงอย่างเดียวของสหรัฐ ในซีเรีย คือการใช้ขีปนาวุธ โดยนับแต่ความขัดแย้งในซีเรียปะทุขึ้น สหรัฐฯ ได้ยิงขีปนาวุธเข้าไปในซีเรียแล้ว 3 ระลอก ได้แก่ หนึ่ง การโจมตีฐานที่มั่นของกลุ่มรัฐอิสลาม (ISIS) ในซีเรีย สอง การใช้ขีปนาวุธโจมตีฐานทัพอากาศของซีเรียที่เชื่อว่าถูกใช้ในปฏิบัติการยิงอาวุธเคมีของซีเรียในปี 2559 และสาม การร่วมกับฝรั่งเศสและสหราชอาณาจักรใช้ขีปนาวุธสถานที่ที่เชื่อว่าเป็นที่ผลิต เก็บ และวิจัยอาวุธเคมีของซีเรีย ว่ากันว่าสหรัฐฯ ยังมีจุดประสงค์สำคัญอีกอันหนึ่ง ที่ทำให้ต้องเข้าร่วมในสงครามในซีเรีย นั่นคือการกำจัดกลุ่มก่อการร้าย โดยเฉพาะกลุ่มรัฐอิสลาม (ISIS) อีกด้วย
การก่อจลาจลในซีเรียลุกลามเป็นสงครามกลางเมืองซีเรีย และกลายเป็นสงครามตัวแทน ที่ต่างฝ่ายต่างมีพวกหนุนหลัง เกิดการแทรกแซงอำนาจนอกดินแดนซีเรีย สงครามไม่มีทีท่าจะจบลงง่ายๆ แต่ทุกคนเห็นชอบว่า จำเป็นต้องหาทางออกทางการเมือง หลายฝ่ายจึงเริ่มหาตรงกลางเพื่อที่สงครามจะได้ยุติ
แต่ก็ยังไม่มีใครตอบได้ว่าสงครามซีเรียจะสิ้นสุดจริงๆเมื่อไร และสิ้นสุดที่ตรงไหน แต่ในตอนนี้คนที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดคงหนีไม่พ้นประชาชน ประชาชนชาวซีเรียได้รับเคราะห์ร้ายจากเหตุการณ์นี้ ต้องสูญเสียชีวิต สูญเสียญาติพี่น้อง บางส่วนก็พิการ บางส่วนก็กลายเป็นคนวิกลจริต…หรือจริงๆแล้วกลุ่มคนที่จะทำให้ทุกฝ่ายกับมารวมและสร้างชาติได้อีกครั้งอาจต้องเป็นประชาชนที่เป็นฝ่ายที่ลุกขึ้นมาเหมือนเมื่อปี 2489 ที่ทำให้เกิด “วันชาติซีเรีย” ขึ้นมากันแน่
#SorSorPeoplepersona
#peoplepersona
#เขย่งก้าวกระโดด
