#สรุป เรื่องราวสารทจีนในเมืองจีน วันถือกำเนิดเทพเจ้าปฐพีและวันปลดปล่อยดวงวิญญาณ / คนจีนปฏิบัติในวันสารทจีน 'เหมือน' หรือ 'ต่าง' จากไทยอย่างไร?
-----
ทุกคนเคยสงสัยหรือไม่ครับ ว่าเทศกาลสารทจีน ที่เมืองจีน ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของเทศกาลนี้ และคนไทยเชื้อสายจีนก็สืบต่อกันมา เขาทำอะไรกันบ้างในวันนี้ เหมือนหรือต่างกับไทยอย่างไร
.
อ้ายจงขอสรุปแบบเข้าใจง่ายๆ ดังนี้
1. 中元节 (จงหยวนเจี๋ย) เป็นคำภาษาจีนกลาง เรียก เทศกาลสารทจีน
เทศกาลนี้เป็นเทศกาลที่คนไทยเชื้อสายจีนในบ้านเราล้วนรู้จักกันดี ซึ่งวันนี้มีกิจกรรมสำคัญคือการไหว้เจ้า ไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว
.
คนจีนเชื่อว่า วันสารทจีน เป็นวันที่ประตูนรกเปิดให้เหล่าวิญญาณได้รับบุญรับกุศล ทำให้มีคำเรียกวันนี้อีกคำว่า 鬼节 （กุ่ยเจี๋ย) เทศกาลผี
.
2. ตามคติความเชื่อลัทธิเต๋า วันสารทจีน หรือ 中元节(จงหยวนเจี๋ย) เป็นวันถือกำเนิดของ เทพเจ้าแห่งปฐพี ตรงกับวันที่ 15 เดือน 7 ตามปฏิทินจันทรคติของจีน （แต่บางท้องถิ่นจะยึดถือเอาวันที่ 14 ค่ำ เดือน 7 เป็นวันสารทจีน ไม่ใช่ 15 ค่ำ ）
.
เมื่อครบรอบวันถือกำเนิด เทพเจ้าแห่งปฐพีจะอภัยโทษ อนุญาตให้วิญญาณกลับสู่โลกมนุษย์เพื่อรับบุญกุศล จึงเป็นที่มาของวันนี้
.
ความเชื่อในลัทธิเต๋า ยังระบุถึง วันสำคัญทางความเชื่อของคนจีน ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับวันสารทจีน คือเป็นวันถือกำเนิดของเทพเจ้าอีก 2 องค์ ซึ่งเทพเจ้าทั้ง 3 องค์ ถือเป็นพี่น้องกัน ได้แก่
- 上元节 （ซ่างหยวนเจี๋ย หรือเรียก 元宵节 หยวนเซียวเจี๋ย เทศกาลโคมไฟ) วันที่ 15 เดือน1 ตามปฏิทินจันทรคติของจีน เป็นวันถือกำเนิดของเทพเจ้าแห่งฟ้า เทพเจ้าบันดาลพรความมั่งมีศรีสุขให้แก่มวลมนุษย์ ถือเป็นเทพเจ้าพี่ใหญ่
.
คนจีนมีการบูชาขอพรจากเทพเจ้าแห่งฟ้าในวันนี้ ถือเป็นสัญลักษณ์ของการสิ้นสุดเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีน -ปีใหม่ของจีน
- 下元节 （ เซี่ยหยวนเจี๋ย）เทศกาลเซี่ยหยวน ตรงกับ 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติของจีน เป็นวันบูชาและขอขมาเทพเจ้าแห่งสายน้ำ เทพเจ้าน้องเล็กสุดในเทพเจ้า 3 องค์ตามความเขื่อลัทธิเต๋าที่กล่าวมา (เทพเจ้าแห่งฟ้า เทพเจ้าปฐพี และเทพเจ้าสายน้ำ)
.
3. จากการพูดคุยกับเพื่อนคนจีน ทำให้รู้ว่าคนจีนจำนวนไม่น้อยเลย ที่เลือกจะไหว้บรรพบุรุษ ในวันตรุษจีน และ เชงเม้ง อย่างเดียว โดยเฉพาะคนจีนทางเหนือ
.
จากการค้นหาข้อมูลตามแหล่งออนไลน์และคุยกับเพื่อนที่ทำงานทางด้านคติชนวิทยาจีน (เรื่องราวความเชื่อวัฒนธรรมสังคมประเพณีจีน) ทำให้ทราบว่า ในยุคสมัยปัจจุบัน คนจีนทางใต้จะให้ความสำคัญและไหว้ในวันสารทจีนมากกว่าคนจีนทางเหนือ
.
ความแตกต่างของการปฏิบัติในวันนี้ของคนจีนทางเหนือและใต้ มีค่อนข้างเยอะเหมือนกัน ที่เด่นชัดอีกอันก็คือ คนจีนทางเหนือนิยมไหว้บูชาวันสารทจีนด้วยการจุดธูป แต่ ทางใต้ จะไหว้ด้วยการลอยประทีปในน้ำ (ตามที่มีการกล่าวถึงรายละเอียดส่วนนี้ในสื่อหลักของจีน People's Daily
http://culture.people.com.cn/n/2015/0828/c22219-27527505.html)
.
4. ยังมีคนจีนจำนวนไม่น้อย ที่ยังไหว้ด้วยเป็ดไก่ ผลไม้ต่างๆ คล้ายๆกับที่เมืองไทย โดยเฉพาะทางใต้ บ้างก็ไหว้ที่บ้าน บ้างก็ที่สุสาน บ้างก็ไหว้ที่ศาลเจ้าพร้อมกับทำบุญที่ศาลเจ้าด้วยครับ
.
5. มีการเผากระดาษเงินกระดาษทอง กงเต็กแบบบ้านเรา โดยจะมีทั้งเผาตามข้างถนน ตรงสี่แยก และในศาลเจ้า หรือตามชุมชนที่มีถังเอาไว้ให้เผาโดยเฉพาะ
.
ถ้าเผาตามข้างถนน จะวาดวงกลม แล้วเผาในเขตวงกลมนั้น ห้ามเลยออกมา เพื่อเป็นการบ่งบอกว่า เขตวงกลมนั้น เป็นพื้นที่ของวิญญาณบรรพบุรุษของเราที่จะมารับผลบุญ รับสิ่งที่เราเผาไปให้
.
โดยจะมีพ่อค้าแม่ค้า นำกระดาษเงินกระดาษทอง และกงเต็กรูปแบบต่างๆมาขายตามข้างถนน พร้อมกับไฟแช็ค และชอล์คเอาไว้วาดวงกลม เตรียมให้เราเสร็จสรรพ
.
บางครอบครัวก็จะเผากระดาษเงินกระดาษทอง เผากงเต็กอย่างเดียว ไม่จัดของไหว้ครับ
.
ในส่วนของ "เผาตามข้างทาง-ข้างถนน" นี่แหล่ะที่ต่างจากไทยมากๆ เมื่อวาน (21 สิงหาคม 2564) อ้ายจงเพิ่งคุยกับเพื่อนคนจีนที่เขาทำงานในไทยมาหลายปี เราเห็นตรงกันง่า การเผาข้างทางมีแต่ที่จีนล่ะมั้ง ไทยไม่เคยเห็น
.
6. คนจีนบางส่วนยังนิยม ลอยโคมในแม่น้ำ และลอยโคมขึ้นสู่ฟ้า ในคืนวันสารทจีนด้วยครับ เพื่อเป็นการขอพรให้ปกปักรักษาตนเองและครอบครัว อีกทั้งยังมีความเชื่อที่ว่า แสงไฟเหล่านี้จะช่วยนำทางให้เหล่าวิญญาณได้กลับไปสู่ที่ที่จากมาได้ครับ
.
7. คนจีนมีความเชื่อว่า วันสารทจีน จะเป็นวันที่ประตูนรกเปิดให้วิญญาณได้มาสู่โลกมนุษย์ ดังนั้น คนจีนจึงมีความเชื่อว่า ห้ามออกจากบ้านในตอนกลางคืนของวันนี้ครับ
.
8. จากข้อ 7 ในวันนี้ หลายครอบครัวจึงพร้อมใจกันกลับบ้านไว เพื่อมารับประทานอาหารพร้อมหน้าพร้อมตากัน
.
9. แม้จะมีความเชื่อในข้อ 7. แต่ก็มีบางผับ บาร์ จัดกิจกรรมในวันนี้ คล้ายๆกับเทศกาลฮาโลวีน โดยเฉพาะช่วงก่อนโควิด
.
10. คนจีนบางส่วน โดยเฉพาะวัยรุ่น จะชอบแต่งตัว แต่งหน้าแบบผี และโพสต์ลงสังคมออนไลน์ ไปค้นโพสต์เก่าๆดู เมื่อปี 2016 มีไวรัลอันหนึ่งในจีน เป็นภาพหญิงสาวแต่งตัวเป็นผีพร้อมโคมไฟสีแดง นั่งรถไฟฟ้าด้วย แอบน่ากลัวทีเดียว ฮ่าฮ่า
.
อย่างเมื่อปีก่อนๆจะมี แฮชแท็ก #中元节来了 แปลว่า วันสารทจีนมาแล้ว ก็เป็นที่นิยมใน Weibo สังคมออนไลน์ของจีน โพสต์รูปแล้วมีติดสติ๊กเกอร์เป็นตัวการ์ตูนผีจีน
.
11. ในโลกสังคมออนไลน์ของจีน Weibo นอกจากจะโพสต์เรื่องราวและรูปเกี่ยวกับวันสารทจีน ยังโพสต์ถามหาคนที่เกิดในวันสารทจีน กันอีกด้วย บางคนอาจจะรู้สึกไม่ดี ที่วันเกิดตรงกับสารทจีน หรืออีกชื่อหนึ่งที่คนจีนเรียกกันคือ วันปล่อยผี ดังนั้น การที่มีหลายคนเกิดวันนี้ วันเดียวกับเรา ก็คงรู้สึกดีขึ้นไม่น้อย 😀
.
12. ปัจจุบันคนจีนยังคงให้ความสำคัญวันสารทจีน ดูได้จากการโพสต์บนโลกโซเชียล ที่มักจะติดกระแสออนไลน์ทุกปี อย่างช่วงเช้าของวันนี้ 22 สิงหาคม 2564 คำค้นหา 中元节 (วันสารทจีน) กลายเป็นคำค้นหายอดฮิต TOP 3 บน Weibo
.
ขอขอบคุณภาพจาก
https://m.weibo.cn/2356166212/4672935694961476
#อ้ายจง #เล่าเรื่องเมืองจีน #ชีวิตในจีน
ไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว 在 ไหว้บรรพบุรุษวันตรุษจีนแบบดั้งเดิม | 07-02-59 | ไทยรัฐนิวส์โชว์ 的推薦與評價
6:39. Go to channel · คนจีนใช้ธูปกี่ดอก ใน การ ไหว้ คนตาย บรรพบุรุษ หรืออื่น ๆ | ... ... <看更多>