บทความจากอาจารย์ Pitch Pongsawat เกี่ยวกับการเมืองวัฒนธรรมที่ถูกนำมาเชื่อมโยงกับวัฒนธรรมไอดอล อีกหนึ่งมุมมองที่น่าสนใจและหลายคนอาจจะยังไม่ทราบที่มาที่ไปว่า “การยิงมิกซ์” เหล่านี้เกิดขึ้นได้อย่างไร...
ปล. แชร์แล้วไม่ติดแคปชั่นที่อาจารย์เขียนเลยขออนุญาต copy มา ลองอ่านกันดูนะคะ 😊
....
กาลครั้งหนึ่งฯกับการวิ่งกันนะแฮมทาโร่ ... อานิเมะ - โอตะ - ไอดอล - เพลงเชียร์ - และเรือดำน้ำสีเหลือง #Sweat16 #MindaRyn
*หมายเหตุ 1* เขียนโพสต์นี้ก่อนงาน #วิ่งกันนะแฮมทาโร่
"หมายเหตุ 2* อยากอ่านการวิเคราะห์วิชาการเรื่องขบวนการสมัยใหม่ กรุณาหาอ่านงานอาจารย์จันจิรา และหนังสือของท่านอาจารย์ที่ชื่อ "หนังสือหัวร่อต่ออำนาจ" (มติชน 2558)
.....
หลายคนตั้งข้อสงสัยว่าเด็กๆเขาทำอะไรกัน ... ในทัศนะของผมมันเป็นปฏิบัติการของการเมืองวัฒนธรรม (cultural political practice) แบบของเขา ... นั่นหมายความว่าประเด็นแรกเราไม่รู้หรอกว่ามันคืออะไร ถ้าเราไม่ตั้งหลักตรงการพยายามทำความเข้าใจเขาก่อน (ไม่ใช่เรื่องว่าต้องเห็นด้วยไหม) ประเด็นท้าทายอยู่ที่ว่า เราสนใจไหมว่าเขาทำอะไร โลกของเขาเป็นอย่างไร ถ้าคุณคิดและประเมินเขาในแบบของคุณอย่างเดียว เช่นมันไม่มีสาระ มันจะชนะได้อย่างไร มีใครอยู่เบื้องหลัง ฯลฯ คุณก็จะไม่เข้าใจเขา (ย้ำว่าไม่ได้แปลว่าเข้าใจแล้วต้องเห็นใจ หรือเห็นด้วย)
....
คลิปแนบท้ายนี่คือการวิ่งแฮมทาโร่โดยไม่ได้นัดหมาย เมื่อหลายปีก่อน เกิดขึ้นในงานคอนเสิร์ต Nippon Hakku 2018 ในช่วงกิจกรรมของ Sweat 16 วงไอดอลอีกวงของบ้านเรา (เห็นมะ คนที่รู้จักก็รู้จัก คนไม่รู้จักก็ไม่รู้จัก อยากรู้จักไหม ถ้าอยากรู้จักก็ไปค้นหาเลยครับ) ซึ่งอาจจะไม่ได้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง หรือถูกรัฐบาลของคณะรัฐประหารเชิญไปเต้นในทำเนียบแบบอีกวงหนึ่ง (วงนั้นผมก็ตามนะครับ) แต่ Sweat16 ก็เป็นวงที่มีโอตะเหนียวแน่น และเป็นมีผลงานเพลงออกมาหลายเพลง ไม่นานมานี้ก็ออกเพลงใหม่ชื่อ "บิดมิดใจ" ประกอบซีรีย์เรื่องใหม่ใน Line TV ที่ชื่อ วิน 21 เด็ดใจเธอ (คนไม่รู้ก็ไปค้นกันต่อสืครับ Line TV มันคืออะไร)
.....
ในงานวันนั้น ศิลปินอีกคนของค่าย yoshimoto ที่เป็นต้นสังกัดของ Sweat16 ก็ขึ้นมาทำกิจกรรมร่วมกับวง Sweat16 คือขึ้นมาร้องและเต้นด้วยกัน โดยใช้เพลงประกอบของการ์ตูน/อานิเมะ Hamtaro เธอว่าชื่อ มายดาริน #MindaRyn เป้นเน็ตไอดอลที่ชอบร้องเพลง cover (ค้นต่อสิ รออะไร) และโด่งดังจากการร้องเพลง cover เพลงสายอานิเมะ (การ์ตูนในภาษาเก่า แต่การ์ตูนมีทั้งเด็กและผู้ใหญ่ดู)
....
ในคลิปนั้นจะเห็นปรากฏการณ์ของการเต้นและวิ่งแฮมทาโร่ โดยไม่ได้นัดหมาย ในวัฒนธรรมไอดอลนั้น การร้องตาม และร้องเสริมนั้นถือเป็นกิจกรรมของการแสดงออกที่ส่งกำลังใจไปให้กับไอดอลของเขาบนเวที บางครั้งจะมีการเตรียมตัวกันมาก่อน คือเพลงที่ออกมาครั้งแรกก็อาจจะมาร้องเชียร์ส่งกำลังใจให้กับไอดอลแต่ละคน เช่นแต่ละท่อนก็อาจจะแทรกชื่อ แต่เมื่อเล่นครั้งต่อๆก็จะมีคนในกลุ่มที่มาเชียร์ (เรียกอย่างหนึ่งว่ากลุ่มแฟนคลับ หรืออาจจะใช้คำง่ายๆที่ความจริงมีหลายความหมายว่าพวกโอตะ) จะเตรียมมาบ้างและมาด้นหรือแสดงเพิ่มบ้าง เรียกว่าการ mix / ยิงมิกซ์ ซึ่งเอาจริงแล้วก็มิกซ์/ยิงมิกซ์ กันได้หลายเพลง ลองไปค้นดู mix มุ้งมิ้ง ซึ่งเป้นกิจกรรมยิงมิกซ์เพลงมุ้งมิ้งของ Sweat16 อีกเพลงเป็นตัวอย่างก็ได้ครับ พูดง่ายๆ พวกเขาไม่ได้ "ร้องตาม" บนเวที แต่เขาร้องเชียร์ ให้กำลังใจ และสร้างสรรสิ่งใหม่จากเพลงเดิม เพื่อให้กำลังใจคนบนเวทีและสร้างกิจกรรมความเป้นชุมชนของพวกเขาเองเชื่อมกับไอดอลของเขาด้วย (ส่วนจะเหมือนหรือต่างวัฒนธรรม mix ของสายแรปแค่ไหนก็ต้องว่ากันต่อครับ อย่างพี่ illslick นี่ก็มี mixed tape ออกมามากมาย)
....
การมิกซ์ เต้น และ วิ่งนั้นมีอยู่ในวัฒนธรรมไอดอล-โอตะ มานานแล้ว ส่วนจะเหมือนกับกิจกรรม/เพลงสันทนาการในกิจกรรมเต้นเชียร์แค่ไหน หรือในเย็นนี้จะเป็นอย่างไรก็อีกเรื่องหนึ่ง ผมเพียงแค่เรียนเสนอว่า อะไรที่ยังไม่เคยเห็นก็อาจจะได้เห็น อย่าเพิ่งด่วนติดสินหรือคาดเดาอะไรกันไปมาก ผมจำได้ว่าในสารคดี Berkeley in the 60s ซึ่งเป็นสารคดีรำลึกเหตุการณ์กำเนิดการชุมนุม/การเคลื่อนไหวของขบวนการ Free Speech หรือเสรีภาพในการแสดงความคิดเห้นทางการเมืองในอเมริกา ที่นำไปสู่การต่อต้านและยุติสงครามเวียตนาม และมีความเชื่อมโยงกับการรณรงค์สิทธิพลเมือง (เกิดก่อน) นั้น ส่วนหนึ่งของเหตุการณ์คือการชุมนุมที่เริ่มจากความตึงเครียด มีการปะทะ และเนื้อหาหนักคือสิทธิพลเมือง เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และ การต้านสงคราม พลันก็มีการร้องเพลง Yellow Submarine ของวง the Beatles แล้วก้อเต้นกันเป็นวงขึ้นมาซะงั้น ในคำสัมภาษณ์ของผู้ร่วมเหตุการณ์และแกนนำ เขาเองก็ไม่รู้เหมือนกันว่าทำไมเพลงนั้นมันติดหู และเป็นที่นิยมในการชุมนุม
....
ที่เขียนมาทั้งหมดนี้ ส่วนหนึ่งต้องการชี้ว่า การเคลื่อนไหวในวันนี้มีความหลากหลายเป็นอย่างมาก แพร่กระจายยิ่งกว่ารากหญ้า เพราะไม่มีทิศทางที่คาดคะแนได้ (ไม่ได้แปลว่าไม่ชัดเจน) และถ้ายังคิดในแบบแกนนำ-มวลชน-ทฤษฎีสมคบคิด การข่าว สายสืบ ติดตามไม่คุกคาม ดูแลไม่ข่มขู่ ผมไม่บอกว่ามันผิดหรอกครับ มันก็แค่คุณกำลังสร้างเรื่องราวที่มัน make sense แต่ในกลุ่ม line ของคุณ กับองค์กรของคุณ และส่งงงานให้นายของคุณ ส่วนมันจะสอดคล้องไปกับสิ่งที่เกิดขึ้นบนถนนหรือไม่คุณแคร์หรือเปล่าอันนี้ก็วัดกันดูในระยะยาวๆ
...
แต่อีกทางหนึ่ง #กลุ่มเยาวชนปลดแอก ก็ยังวางเงื่อนไข 2 อาทิตย์เอาไว้ และนี่ก็ผ่านไปแล้ว 1 อาทิตย์ครับ
***ขอบคุณสมาชิกวง Sweat16 ท่านหนึ่งที่ให้ข้อมูลกิจกรรมในวันนั้นครับ*** หวยออกที่ Sweat16 ซะงั้น
